ادغام هوش مصنوعی و دیفای؛ فرصت‌ها و چالش‌ها
هوش مصنوعی (AI) و دیفای (DeFi) دو فناوری انقلابی عصر حاضر هستند و همگرایی آنها احتمالاً فرصت‌های بی‌نظیری را در چشم‌انداز مالی ایجاد می‌کند. همچنین، با هم‌افزایی این دو فناوری می‌توانیم منتظر شفافیت و تمرکززدایی بیشتری در جهان اقتصاد مبتنی بر بلاک چین باشیم.
فناوری بلاک چین که پشتوانه‌ای برای بازار دیفای و هوش مصنوعی است، در سال ۲۰۲۱ حدود ۲۳۰.۱۰ میلیون دلار ارزش‌گذاری شد که انتظار می‌رود رشد آن تا سال ۲۰۳۰ از ۹۸۰ میلیون دلار نیز فراتر رود. این داده‌های مثبت و نویدبخش نشان‌دهنده توسعه سریع دو فناوری یکپارچه دیفای و هوش مصنوعی هستند. این فناوری‌ها امنیت و شمول مالی را در کنار عدم وابستگی به نهادهای واسطه برای افراد در سرتاسر جهان به ارمغان می‌آورند.
در این مقاله به کمک مطلبی از وب‌سایت کوین تلگراف، تأثیر دیفای بر هوش مصنوعی را بررسی می‌کنیم و نگاهی به مزایا، چالش‌ها، خطرها و فرصت‌های آینده ناشی از هم‌افزایی این دو فناوری انقلابی داریم. اگر شما هم مشتاق هستید با دستاوردهای احتمالی پیوند این دو فناوری در جهان اقتصاد بیشتر آشنا شوید، مطالعه این مقاله را از دست ندهید.
دیفای چیست؟
دیفای به اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز و خدمات مالی‌ای اشاره دارد که روی شبکه‌های بلاک چین ساخته می‌شوند و عمدتاً برمبنای قراردادهای هوشمند کار می‌کنند. قراردادهای هوشمند توافق‌نامه‌هایی خوداجرا هستند که با زبان‌های برنامه‌نویسی ویژه‌ای کدنویسی شده‌اند. هدف دیفای تمرکززدایی و دموکراتیک‌کردن سیستم‌های مالی سنتی با حذف واسطه‌ها و ارائه دسترسی آزاد و بدون مجوز به خدمات مالی است.
در امور مالی سنتی، واسطه‌هایی همچون بانک‌ها، صرافی‌ها و مؤسسات وام‌دهنده نقشی محوری در تسهیل تراکنش‌ها و مدیریت دارایی‌ها ایفا می‌کنند. از سویی دیگر، دیفای از ماهیت غیرمتمرکز فناوری بلاک چین برای ایجاد یک اکوسیستم مالی شفاف و بدون نیاز به اعتماد با تراکنش‌های ایمن، شفاف و تغییرناپذیر استفاده می‌کند.
دیفای این پتانسیل را دارد که خدمات مالی را برای جمعیت‌های محروم یا کم‌بهره از خدمات بانکی سنتی در سرتاسر جهان ارائه و گسترش دهد. از آنجا که پلتفرم‌های دیفای روی شبکه‌های بلاک چین کار می‌کنند، هر فردی می‌تواند با یک گوشی هوشمند به آنها دسترسی داشته باشد. به این ترتیب، فرصت‌های مالی کارآمدی همچون خدمات وام‌دهی غیرمتمرکز، ترید همتابه‌همتا و کشت سود در اختیار افراد مختلف قرار می‌گیرند.
هوش مصنوعی چیست؟
هوش مصنوعی با یادگیری داده‌های موجود، هوش انسانی را شبیه‌سازی می‌کند و وظایف مبتنی بر مغز انسان، مانند تصمیم‌گیری، حل مسئله و تشخیص الگو را انجام می‌دهد. این فناوری طی سال‌های اخیر به‌سرعت پیشرفت کرده و باعث تحولات متعددی در زمینه‌های مختلف، از جمله مراقبت‌های بهداشتی، خدمات مالی، حمل‌ونقل، امنیت سایبری، تولید و سرگرمی شده است.
هوش مصنوعی به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شده که مانند انسان فکر کند، یاد بگیرد و وظایف زندگی انسانی را انجام دهد. فناوری هوش مصنوعی روش‌های خاصی مانند یادگیری ماشینی، شبکه‌های عصبی، تصمیم‌گیری خودکار و اینترنت اشیا (IoT) را به کار می‌گیرد. این فناوری پتانسیل خودکارسازی وظایف تکراری، بهبود فرایند تصمیم‌گیری، ارتقای کارایی و تسهیل نوآوری دارد.
همچنین، هوش مصنوعی با پردازش سریع می‌تواند زمان و منابع بیشتری برای انسان آزاد کند. در چنین شرایطی، افراد می‌توانند با خودکارسازی برخی وظایف، تمرکز خود را صرف کارهای خلاقانه‌تر و پیچیده‌تری کنند.
نقطه اتصال هوش مصنوعی و دیفای
توانایی هوش مصنوعی برای تحلیل حجم وسیعی از داده‌ها، شناسایی الگوها و پیش‌بینی‌های هوشمندانه می‌تواند راه‌حل‌های دیفای را برای بهینه‌سازی عملیات، ارتقای اقدامات امنیتی و ارائه خدمات شخصی‌سازی‌شده به کاربران گسترش دهد.
از الگوریتم‌های معاملات خودکار، امنیت سایبری و مدل‌های ارزیابی ریسک گرفته تا سیستم‌های تشخیص تقلب و حسابرسی قراردادهای هوشمند، کاربردهای هوش مصنوعی در دیفای می‌تواند به ایجاد محصولات و خدمات مالی جدیدتر، دسترس‌پذیرتر، کارآمدتر و عادلانه‌تر کمک کند.
به‌عنوان مثال، فناوری هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی در تشخیص کلاهبرداری و ارتقای امنیت سایبری می‌تواند نقش کلیدی ایفا کند. این فناوری قادر است داده‌های تراکنش‌های آنلاین را به کمک الگوریتم‌های هوش مصنوعی بررسی کند و در صورت بروز هرگونه احتمال تقلب یا فعالیت مشکوک هشدارهای امنیتی صادر کند. علاوه بر این، هوش مصنوعی می‌تواند راهکارهایی هم برای نظارت خودکار و بهبود امنیت سایبری ارائه دهد.
درواقع، فناوری نوظهور هوش مصنوعی دریچه پیشرفت‌ها و فرصت‌های نوینی را درفضای دیفای می‌گشاید. این فناوری به معامله‌گران اجازه می‌دهد استراتژی‌هایی در راستای بهبود نتایج ترید و شناسایی بهتر روندهای آتی بازار پیاده‌سازی کنند. این استراتژی‌ها اغلب براساس ربات‌های معاملاتی و تحلیل پیش‌بینی‌کننده مبتنی بر هوش مصنوعی کار می‌کنند.
هوش مصنوعی می‌تواند در جهت مدیریت پورتفو توصیه‌هایی شخصی‌سازی‌شده و ویژه به کاربران ارائه کند. این فناوری به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا دارایی‌های خود را به‌شکلی کارآمدتر و دقیق‌تر انتخاب کنند و بتوانند به حداکثر سود دست یابند.
فرصت‌های دیفای مبتنی بر هوش مصنوعی
ترکیب دیفای و هوش مصنوعی چندین فرصت هیجان‌انگیز ارائه می‌دهد که می‌توانند اکوسیستم امور مالی غیرمتمرکز را متحول کنند. در این بخش، به چند مورد از نتایج مثبت هم‌افزایی دیفای و هوش مصنوعی اشاره می‌کنیم.
ارزیابی و مدیریت ریسک بهینه
هوش مصنوعی می‌تواند استراتژی‌های بهتر و سریع‌تری برای مدیریت ریسک اعمال کند و تصمیم‌های آگاهانه‌تری در پلتفرم‌های وام‌دهی پیشنهاد دهد. همچنین، این فناوری با تحلیل داده‌های تاریخی، نظارت بر شرایط بازار و ارائه هشدارهای فوری احتمال خطر، به ارزیابی و مدیریت ریسک‌هایی مانند نوسانات قیمت و آسیب‌پذیری‌های قرارداد هوشمند در پلتفرم‌های دیفای کمک می‌کند.
| مدیریت ریسک سنتی | مدیریت ریسک مبتنی بر هوش مصنوعی | |
| تحلیل داده | روش تحلیل داده سنتی | الگوریتم‌های یادگیری ماشینی |
| منابع داده | محدود بدون محاسبه عوامل مرتبط | منابع داده جایگزین برای ارزیابی جامع‌تر |
| فرایند تصمیم‌گیری | بدون انعطاف با قوانین مشخص | الگوریتم‌های پیشرفته برای یادگیری و تطبیق مداوم |
| سرعت پردازش | آهسته‌تر با تأخیر زیاد | ارزیابی سریع‌تر و کارآمدتر |
| سوگیری و خطا | احتمال خطا و سوگیری انسانی | حداقل میزان سوگیری و ارزیابی عینی |
شناسایی کلاهبرداری و مسائل امنیتی
الگوریتم‌های هوش مصنوعی می‌توانند عصای دست پلتفرم‌های دیفای در تحلیل الگوها، شناسایی ناهنجاری‌ها، تقویت اقدامات امنیتی و تشخیص فعالیت‌های متقلبانه و حملات سایبری احتمالی در اکوسیستم‌های غیرمتمرکز باشند. این الگوریتم‌ها میزان حفاظت از داده‌ها و اطلاعات شخصی کاربران را افزایش می‌دهند.
همچنین، الگوریتم‌های هوش مصنوعی می‌توانند اقدامات امنیتی ویژه‌ای به کار بگیرند که تهدیدها و آسیب‌پذیری‌های بالقوه را راحت‌تر و سریع‌تر شناسایی می‌کنند و جلوی دسترسی غیرمجاز را می‌گیرند.
تحلیل داده‌ها و تصمیم‌گیری
هوش مصنوعی می‌تواند حجم وسیعی از داده‌ها را ارزیابی و بینش‌های ارزشمندی ارائه کند. همچنین، شناسایی الگوها، تصمیم‌گیری مبتنی بر داده‌ها، تحلیل تاریخچه تراکنش‌های دیفای، تعاملات قرارداد هوشمند و رفتار کاربر برخی دیگر از اطلاعاتی است که هوش مصنوعی با سرعت و دقت بیشتری از پس پردازش آنها برمی‌آید.
برای مثال، الگوریتم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند روند بازار را پیش‌بینی کنند یا الگوهای غیرمعمول در رفتار قیمت‌ها را تشخیص دهند. ادغام الگوریتم‌های هوش مصنوعی در پلتفرم‌های دیفای به افراد اجازه می‌دهد سبد سرمایه‌گذاریشان را شخصی‌سازی و استراتژی‌های سرمایه‌گذاری خود را متناسب با اهداف مالی و تحمل ریسک شخصی تنظیم کنند.
خودکارسازی قراردادهای هوشمند
هوش مصنوعی قادر است فرایند ایجاد و اجرای قراردادهای هوشمند در دیفای را خودکارسازی کند. این فناوری می‌تواند با استفاده از یادگیری ماشینی و پردازش زبان طبیعی، انجام قراردادهای خوداجرا را تسهیل کند و نیاز به مداخلات دستی را کاهش دهد. علاوه بر این، الگوریتم‌های هوش مصنوعی در راستای بهبود دقت در تنظیم شرایط قرارداد، تسهیل عملیات و افزایش کارایی کلی نیز موثر و مفید هستند.
انطباق با قوانین و مقررات
راه‌حل‌های مبتنی بر هوش مصنوعی به پلتفرم‌های دیفای کمک می‌کنند راحت‌تر چالش‌های انطباق و خودکارسازی فرایندهای قانونی را مدیریت کنند. این راهکارها رعایت الزامات شناخت مشتری (KYC)، مقررات ضدپولشویی (AML) و سایر استانداردهای قانونی را برای کسب‌وکارها و مشتریان تسهیل می‌کنند و قابلیت حسابرسی و شفافیت اپلیکیشن‌ها را بهبود می‌بخشند.
سازمان‌های مستقل غیرمتمرکز (دائوها)
دیفای و هوش مصنوعی می‌توانند در چهارچوب سازمان‌های خودگردان غیرمتمرکز (DAO) فعالیت کنند. دائوها نهادهای خودگردان و مستقلی هستند که در شبکه‌های بلاک چین فعالیت می‌کنند و بر اساس قراردادهای هوشمند اجرا می‌شوند.
تصمیم‌گیری در این سازمان‌های مستقل از طریق رأی‌گیری یا سازوکارهای اجماع همگانی انجام می‌شود. هر دو فناوری دیفای و هوش مصنوعی می‌توانند ارزش قابل‌توجهی برای سازمان‌های مستقل غیرمتمرکز به ارمغان بیاورند که منجر به فرایندهای تصمیم‌گیری کارآمدتر، شفاف‌تر و هوشمندانه‌تر می‌شود.
چالش‌های دیفای مبتنی بر هوش مصنوعی
اگرچه ادغام دیفای و هوش مصنوعی امکانات و فرصت‌های هیجان‌انگیزی در اختیار توسعه‌دهندگان و کاربران قرار می‌دهد، نباید چالش‌هایی مانند کیفیت داده‌ها، حفظ حریم خصوصی، شفافیت، مقیاس‌پذیری و انطباق با قوانین را نادیده بگیریم.
بررسی و چاره‌اندیشی برای خطرهای استفاده از هوش مصنوعی در امور مالی غیرمتمرکز ضروری است و می‌تواند به استفاده مؤثر از قابلیت‌ها و پتانسیل هم‌افزایی این دو فناوری کمک کند. همچنین، بررسی ریسک‌ها و چالش‌ها می‌تواند کارایی و عملکرد مثبت این دو فناوری را مطمئن‌تر و قابل‌اعتمادتر کند.
در ادامه، به برخی از چالش‌های دیفای و هوش مصنوعی اشاره می‌کنیم که بهتر است برای حفظ امنیت و کارایی ادغام این دو فناوری بررسی شوند.
امنیت، حریم خصوصی و کیفیت داده
باید تعادلی میان مزایای شخصی‌سازی داده‌ها به کمک هوش مصنوعی و ضرورت حفاظت از حریم خصوصی و امنیت اطلاعات وجود داشته باشد. الگوریتم‌های هوش مصنوعی به‌شدت به مجموعه داده‌هایی با کیفیت و تنوع بالا متکی هستند.
با این حال، در دیفای، دسترسی به داده‌های قابل‌اعتماد و جامع به‌دلیل پراکندگی داده‌ها، نگرانی‌های حفظ حریم خصوصی و نیاز به فرمت‌های استانداردشده داده ممکن است چالش‌برانگیز باشد. حصول اطمینان از حفظ حریم خصوصی و یکپارچگی داده‌ها چالش‌های مهمی هستند که باید هنگام ادغام فناوری‌های هوش مصنوعی و دیفای مورد توجه قرار بگیرند.
حملات سایبری
مدل‌های هوش مصنوعی که در پلتفرم‌های دیفای به کار گرفته می‌شوند، ممکن است در معرض حملات سایبری باشند. در این حملات، بازیگران مخرب مدل‌ها را برای دستیابی به سود شخصی دستکاری می‌کنند.
حملات سایبری ممکن است منجر به بروز خسارات مالی، سواستفاده از آسیب‌پذیری‌ها یا دستکاری نتایج در پروتکل‌های دیفای شوند. اجرای اقدامات امنیتی قدرتمند و ارزیابی منظم آسیب‌پذیری‌ها می‌تواند به کاهش چنین خطراتی کمک کند.
وابستگی بیش‌ازحد به هوش مصنوعی
تکیه بیش‌ازاندازه دیفای به هوش مصنوعی می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در اجرا و پیاده‌سازی امور مالی غیرمتمرکز شود. علاوه بر این، نبودِ نظارت انسانی به نگرانی‌های اخلاقی در این حوزه دامن می‌زند. مدل‌های هوش مصنوعی خطاناپذیر نیستند و دچار محدودیت‌های خاص خود هستند.
تکیه صرف بر تصمیم‌گیری مبتنی بر هوش مصنوعی بدون دخالت انسانی یا تحلیل انتقادی می‌تواند پیامدهای غیرقابل‌پیش‌بینی به همراه داشته باشد. در این بین، ضرورت ایجاد تعادل بین خودکارسازی هوش مصنوعی و ارزیابی انسانی ملموس به نظر می‌رسد.
مقیاس‌پذیری و الزامات محاسباتی
الگوریتم‌های هوش مصنوعی به‌ویژه الگوریتم‌های مبتنی بر یادگیری عمیق، از نظر محاسباتی فشرده هستند و به منابع محاسباتی قابل‌توجهی نیاز دارند. ادغام هوش مصنوعی در پلتفرم‌های دیفای احتمال دارد چالش‌هایی را در زمینه مقیاس‌پذیری ایجاد کند. این مسئله عمدتاً درخصوص مجموعه داده‌هایی مطرح می‌شود که در مقیاس بزرگ به پردازش فوری احتیاج دارند.
اطمینان از اجرای کارآمد و مقیاس‌پذیر هوش مصنوعی در اکوسیستم دیفای یک چالش مهم است که برای بهره‌وری بیشتر باید حتماً موردتوجه قرار بگیرد.
ملاحظات نظارتی و انطباق قانونی
اگرچه ترکیب دیفای و هوش مصنوعی فرصت‌هایی در زمینه تسهیل انطباق با قوانین ایجاد می‌کند، احتمال دارد با چالش‌هایی نیز روبه‌رو باشیم. فناوری دیفای در یک چشم‌انداز نظارتی کار می‌کند که به‌سرعت در حال تحول است. در این بین، هوش مصنوعی هم لایه دیگری از پیچیدگی را به این جریان اضافه می‌کند که ممکن است چالش‌های قانونی را دوچندان کند.
به‌طور کلی، چهارچوب‌های نظارتی باید چالش‌ها و ریسک‌های مرتبط با اپلیکیشن‌های دیفای مبتنی بر هوش مصنوعی را در نظر بگیرند. ایجاد تعادل بین نوآوری و انطباق با قوانین برای تقویت رشد در این حوزه نوظهور بسیار حیاتی است.